Úrval - 01.06.1942, Síða 58

Úrval - 01.06.1942, Síða 58
56 ÚRVAL Þá datt einhverjum snjallræði í hug. Hvers vegna mátti ekki nota útfjólubláa geisla til „lýs- ingar“ í smásjánni í stað venju- legra ljósgéisla? Bylgjulengd útf jólubláu geisl- anna er miklu minni en bylgju- lengd venjulegs ljóss. Hún er helmingi minni en bylgjulengd þess sólarljóss, sem berst inn um gluggann til yðar á sólbjört- um sumarkvöldum. Með því að nota útf jólubláa geisla mátti sjá svo smáar agnir, að 10000 þeirra mátti koma fyrir á ydduðum blýantsoddi. En vísindamennirnir voru ekki ánægðir. Þeir vildu fá smásjá, sem sjá mátti í 200 sinnum smærri agnir en með útfjólubláu geislunum. Með slíkri smásjá gátu þeir séð atómin — öreindirnar, sem alheimurinn er gerður úr. Ef þeir gætu séð þessar eindir, mundi þeim auðnast að gera að veruleika hinn aldagamla draum gullgerðarmannanna — að búa til gull úr blýi, demanta úr kol- um — og það sem er miklu þýð- ingarmeira nú á tímum — þeim mundi takast að búa til betra stál, sterkara sement, sterkari gerfisilkiþræði, betri málningu o. s. frv. Þannig smásjá mundi gera sýklafræðingum kleift að sjá ,,virusinn“, sem er smæstur allra lifandi vera, og jafnframt ban- vænstur. Þannig var málum komið árið 1925, þegar nokkrir eðlisfræð- ingar, sem störfuðu hjá Bell Telephone-félaginu, sönnuðu með tilraunum, að rafeindirnar (elektrónurnar) hreyfast í bylgjum alveg eins og ljósið, og haga sér raunverulega mjög svipað. Þetta var stórviðburður í heimi vísindanna. Bylgjur raf- eindanna eru allt að 1200 sinn- um minni en bylgjur útf jólubláu geislanna, og ræður rafstraums- spennan nokkru þar um. Við milljón volta spennu verður bylgjulengdin 1200 sinnum minni en útf jólubláu geislanna. Þetta eru ekki stórar tölur í augum okkar leikmannanna. En fyrir vísindamennina táknuðu þær, að hægt yrði að nota raf- eindabylgjurnar til að ,,sjá“: eindir, sem væru talsvert minni en atómin. Þegar þessi uppgötvun var gerð, vissu vísindamennirnir ekki nóg um eðli rafeindanna til þess að hægt væri að taka þær í þjónustu smásjárinnar.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Úrval

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.